Pek çok insan kalp krizi geçiriyor. Ancak bu terim, yaşam kodlarınıza zarar verebilecek ve işini yapmaktan alıkoyabilecek birkaç koşulu kapsar. Bunlar koroner arter hastalığı, aritmi, kardiyomiyopati ve kalp yetmezliğini içerir. Her birinin uyarı işaretlerini ve nasıl tepki vereceğine bakalım şimdi.
Kalp hastalığı kimlerde olur?
Erkeklerde kalp hastalıkları veya krizi kadınlardan daha fazla ve genç yaşlarda olmaktadır. Ailesel kalıtımsal kalp hastalıkları ise daha yaygın olmaktadır.
Kontrol edebileceğiniz şeyler
Bu gün bazı alışkanlıklarınızı değiştirmek kalp hastalığı riskinizi azaltabilir:
- Düzenli egzersiz yapın (çoğu gün 30 dakika).
- Sağlıklı bir kiloda kalın.
- Dengeli bir diyet yiyin.
- Alkol içimini sınırlayın (kadınlar için günde bir, erkekler için iki gün).
- Sigara içmeyin.
Diyabetiniz varsa, kan şekeri seviyelerinizi kontrol altında tutmak önemlidir. Yüksek kolesterol ve tansiyonunuz varsa, onları kontrol altına almak için elinizden geleni yapın.
Tıkanmış Arterler
Yapışkan plakların (yağ ve kolesterol) birikmesi, kalbinizin arterlerini daraltabilir ve kanın geçmesini zorlaştırabilir. Pek çok insan, bir arter bir kan pıhtısı ile tıkanıp kalp krizi geçirene kadar bir problemi olduğunu bile bilemiyor. Ancak anjina denilen sık görülen göğüs ağrısı gibi koroner arter hastalığına dair uyarı işaretleri olabilir.
Kalp Krizi İçinde
Plak dışa serttir. Bazen o sert dış kabuk çatlar. Bu olduğunda, bir kan pıhtısı oluşur. Arterinizi tamamen bloke ederse, kalbin bir kısmına giden kan akışını keser. Kan oksijen taşır ve bunun yetersizliği organlarınıza hızla zarar verebilir ve muhtemelen ölümünüze neden olabilir. Bu olay çok hızlı, ani ve hemen tıbbi yardım gerektirir.
Kalp krizi nasıl hissettiriyor?
Şu belirtiler olmalı:
- Göğüste ağrı veya basınç
- Sırt, çene, boğaz veya kola yayılan uyuşukluk
- Bulantı, hazımsızlık veya mide ekşimesi
- Zayıflık, kaygı veya nefes darlığı
- Hızlı veya düzensiz kalp atışları
Belirtileriniz hafif olsa bile bu yeterli ve acil bir durumdur.
Kadınlarda Belirtileri
Kadınlar her zaman göğüs ağrısı hissetmezler. Erkeklerle karşılaştırıldığında, mide ekşimesi veya kalp çarpması, iştah kaybı, öksürme, yorgun veya zayıf hissetme olasılığı daha yüksektir. Bu belirtileri görmezden gelmemeli. Tedavi olmak için ne kadar gecikirseniz, kalbinizde o kadar daha fazla hasar yapılabilirsiniz.
Hızlı davran
Kalp krizi geçirdiğinizi düşünüyorsanız, emin olmasanız bile hemen 112’yi arayın. Daha iyi olup olmadığını görmek için beklemeyin. Hızlı bir müdahale hayatınızı kurtarabilir.
Düzensiz Kalp Atışı: Aritmi
Kalbiniz elektriksel darbelerden dolayı atıyor ve bazen ritimden uzaklaşabiliyor. Aritmi kalp atışınızı yavaşlatabilir veya titretebilir. Genellikle zararsızdır ve çabuk geçer, ancak bazı türler kan akışınızı etkileyebilir ve vücudunuzu ciddi şekilde etkileyebilir. Olağandışı bir şey fark ederseniz doktorunuza söyleyin.
Kalp Kası Hastalığı: Kardiyomiyopati
Anormal kalp kası veya kardiyomiyopati, vücudunuzun geri kalanına kanı pompalamayı ve taşımayı zorlaştırır. Zamanla, yüksek tansiyon, obezite ve diyabet gibi sağlık sorunları bu ciddi duruma neden olabilir ve bu da kalp yetmezliğine neden olabilir.Kalp yetmezliği
Bu, kalbinizin çalışmayı durdurduğu anlamına gelmez. Organın vücudunuzun ihtiyaçlarını karşılayacak kadar kan pompalayamayacağı anlamına gelir. Böylece zamanla büyür ve daha hızlı pompalanır. Bu, kasları zayıflatır ve pompalanan kan miktarını azaltır, bu da kalp yetmezliği sorununa yol açar.
Çoğu kalp yetmezliği vakası, koroner arter hastalığı ve kalp krizlerinin sonucudur.
Konjenital Kalp Defekti
Doğumdan sonra, kalp odacıklarınızı ayıran sızdıran bir valfe veya hasarlı bir duvara sahip olabilirsiniz. Bazen, bir yetişkin olana kadar bu durumdan haberiniz dahi olmaz.
Ani Kardiyak Ölüm
Bu kalp krizi ile aynı değil. Ani kalp ölümü, kalbin elektrik sistemi zayıfladığı veya kesintilere geçtiğinde meydana gelir ve düzensiz ve tehlikeli şekilde hızlı bir şekilde kalp atmasını sağlar.
Defibrilatör, düzenli bir kalp atışını geri getirmeye yardımcı olabilir, ancak onsuz kişi dakikalar içinde ölebilir. Defibrilatör için beklerken kalp masajını başlatın ve hemen 112’yi aranmasını isteyin.
Elektrokardiyogram (EKG)
Bir EKG, kalbinizin elektriksel aktivitesini kaydeder. Bu ağrısız, sorunsuz ve hızlı test sırasında doktorunuz birkaç dakika boyunca cildinize elektrotları bağlar. Sonuçlar düzenli bir kalp atışı olup olmadığını gösterir. Kalp krizi geçirdiğinizi veya geçmişte bir tane geçirdiğinizi fark edebilir.
Stres testi
Bu test, zorlandığında kalbinizin ne kadar iyi çalıştığını ölçer. Bir koşu bandında yürür veya sabit bir bisiklete binersiniz ve egzersiz zorlaştırılır. Bu arada doktorunuz, kalbin yeterince kan alıp almadığını görmek için EKG’nizi, kalp atış hızınızı ve kan basıncınızı izler.
Holter Monitörü
Bu taşınabilir cihaz kalbinizingün boyu normal aktiviteleriniz esnasında ritmini kaydeder. Doktorunuz bir sorun olduğunu düşünüyorsa, sizden monitörü bir veya iki günlüğüne takmanızı isteyebilir. Elektriksel aktiviteyi aralıksız izler (o anlık görüntü olan EKG’nin aksine). Doktorunuz muhtemelen sizden faaliyetlerinizi ve semptomlarınızı kaydetmenizi de isteyebilecektir.
Göğüs Röntgeni
Kalbinizin, ciğerleriniz ve göğüs kemiklerinizdeki deformatiler röntgenle yapılır. Doktorlar, sorun belirtilerini tespit etmek için bunları kullanır.
Ekokardiyogram
Bu test kalbinizin canlı, hareketli görüntülerini göstermek için ses dalgaları kullanır. Ultrasondan doktorunuz, kalp odacıklarını, kapakcıklarını veya kan akışınızla ilgili hasarı veya sorunları tespit edebilir. Hastalığı teşhis etmeye ve tedavilerinizin ne kadar iyi gittiğini görmenize yardımcı olur.
Kardiyak BT (Tomografi)
Kardiyak bilgisayarlı tomografi, kalbinizin ve kan damarlarının ayrıntılı olarak incelemek üzere X-ışınları ile tarar. Bir bilgisayar daha sonra 3 boyutlu bir resim oluşturmak için görüntüleri toplar. Doktorlar, koroner arterlerinizdeki plak veya kalsiyum birikimlerinin yanı sıra kapak problemleri ve diğer kalp hastalığı türlerini araştırmak için de kullanırlar.
Kalp Kateterizasyonu
Bu prosedürde doktorunuz kateter adı verilen ince bir tüpü kolunuzda veya bacağınızdaki bir kan damarı boyunca kalbe ulaşana kadar yönlendirir. Daha sonra, her bir koroner arteri incelemesi kolaylaşır.
Kalp Hastalığıyla Yaşamak
Genelde kalp hastalıkları ömür boyu devam eden kronik hastalıklardandır. İlk başta, semptomları tespit etmek zor olabilir ve günlük hayatınızı rahatsız etmeyebilir. Kalbiniz bozulmaya başlarsa, nefes darlığı çekebilir veya yorgun hissedebilirsiniz. Karnınızdaki, ayak bileklerinizdeki, ayaklarınızdaki veya bacaklarınızdaki şişliklere dikkat edin. Kalp yetmezliği ile ilaç, yaşam tarzı değişiklikleri, ameliyat veya kalp nakil ile hayatınıza devam edebilirsiniz.
İlaçlar
Doktorlarınız size bir dizi reçeteli ilaç yazabilir. Bu ilaçlar kan yağları seviyenizi indirebilir veya kalp ritminizi düzenleyebilir ve tansiyonunuzu dengeleyebilir ancak hepsi bir uyum dahilinde belli bir disiplinle kullanmanız gereken ilaçlardır.
Anjiyoplasti
Bu işlem tıkalı bir arter açma ve kan akışını iyileştirme işidir. Doktorunuz, ucunda bir balon bulunan ince bir kateteri arterinize yerleştirir ve balon tıkanma noktasına ulaştığında, doktor içini hava ile doldurur. Bu, atardamarınızı şişirir ve kanın serbestçe hareket etmesini sağlar. Ayrıca açık tutmak için stent adı verilen küçük bir ağ tüpü de yerleştirebilir.
Bypass Ameliyatı
Doktorunuz bu işlemi çok dar veya tıkalı bir veya daha fazla arteriniz varsa önerebilir. Önce vücudunuzdaki bir bölgeden, örneğin göğsünüz, karnınız, bacaklarınız veya kollarınızdan bir kan damarı çıkarır ve daha sonra bunu kalbinizdeki sağlıklı bir artere bağlar. Kanınız “tıkanan bölgeyi atlayarak” sorunlu alanın etrafında yönlendirilir.